Metro Exodus دنباله‌ای بر اتفاقات بازی Metro Last Light می‌باشد و به گونه‌ای مسیر بازی Metro 2033 در این بازی‌ها ادامه پیدا کرده است. داستان بازی Metro 2033 که در سال 2010 عرضه شد پیرامون یک محیط آخرالزمانی و ترسناک در سال 2033 در شهر مسکو رقم می‌خورد. راه‌های زیرزمینی قطارهای شهری روسیه محلی است که انسان‌ها برای در امان ماندن از تأثیرات و آلودگی‌های جنگ هسته‌ای و موجودات جهش یافته به آن پناه برده‌اند. در حقیقت داستان بازی Metro Exodus که اقتباسی از Dmitry A. Glukhovsky است بر مبنای همان فضای رعب و وحشت و درگیری در متروی کشور روسیه بعد از حمله اتمی بنا شده است. داستان بازی به صورت غیرخطی روایت‌گر سفری گروهی برای بدست آوردن محلی عاری از آلودگی‌های رادیواکتیو و موجودات عجیب و غریب است. بدین ترتیب در برزخ آخرالزمانی شهر متروکه مسکو، تلاش برای یافتن سرزمینی پاک و بدون آلودگی هسته ای، آرزوی انسان‌ها گشته است و پای بازیکن در این نسخه از بازی به سایر نقاط کشور روسیه نیز باز می‌شود. داستان بازی از طریق میان‌پرده‌های ویدیویی و دیالوگ‌هایی که بین شخصیت‌های مختلف رد و بدل می‌شود به مرور آشکار می‌گردد. شخصیت اصلی این نسخه از بازی فردی به نام آرتیوم (Artyom) است که در قسمت‌های پیشین بازی عهده‌دار نقش اول بود. Artyom که خود در ایستگاه‌های زیرزمینی بزرگ شده است توانایی مبارزه با موجودات مخوف و جهش یافته را بدست آورده است و تلاش می‌کند تا بر نیروهای تاریکی فائق آمده و بازماندگان جنگ را پیدا کرده و آنها را نجات دهد. Artyom در نسخه جدید این بازی یعنی Metro Exodus هم مجدد نقش آفرینی می‌نماید و البته بازی شخصیت‌های دیگری نیز دارد که آرتیوم را در مسیر بازی همراهی می‌کنند. 

در Metro Exodus مبارزه بازیکن فقط با موجودات جهش یافته نیست. بلکه بازیکن در مسیر یافتن محلی مناسب برای زندگی با دسته‌های مختلفی از انسان‌ها روبرو می‌شود که در اوضاع نابسامان آخرالزمانی دارای اعتقادات متفاوتی بوده و بر اساس آن عقیده‌ها عمل می‌کنند. مثلاً گروهی از مردم تکنولوژی را یک گناه و معصیت می‌دانند و یک موجود جهش یافته را پرستش می‌کنند. بازیکن در طول سفرش در کشور روسیه چهار فصل سال را درک می‌کند که همین مسئله تأثیرش را روی گرافیک هنری بازی نیز گذاشته است و سفر بازیکن را با گرما و سرما از تونل‌های تاریک تا شهرهای ویران شده و از جنگل سرسبزتا بیابان‌های گرم عجین کرده است. بازی از زاویه اول شخص برای بازیکن نمایش داده می‌شود و بازیکن در محیط‌های تاریک دید محدودی با استفاده از چراغ قوه و یا فندک به محیط پیرامونی خود خواهد داشت. البته در محیط‌های باز و روشن‌تر مانند جنگل و بیابان محدوده ی دید بازیکن وسیع‌تر می‌شود و بازی کمی از فضای دلهره‌آور خود فاصله می‌گیرد. گفتنی است محیط بازی نیمه جهان باز است و بازیکن قادر است تا فارغ از مأموریت‌های بازی در بخش‌هایی از دنیای بازی به گشت و گذار بپردازد. 

بازی Metro Exodus دارای مأموریت‌های مختلف اصلی و فرعی است و بازیکن با استفاده از سلاح‌های متفاوتی که دارد در مبارزات بازی پیش‌روی می‌کند. با از بین بردن دشمنان بازیکن می‌تواند سلاح آنها را صاحب شود و با استفاده از قطعات مختلفش مهمات جدیدی برای خود دست و پا کند. بدین ترتیب ظاهر و کارکرد سلاح‌ها در بازی قابل تغییر و بهینه سازی می‌باشد و به کاربردن مناسب هر نوع سلاح در هر مأموریت می‌تواند روند بازی را جذاب‌تر و روان‌تر نماید. سلاح‌هایی که در اختیار بازیکن قرار دارند در دسته‌بندی‌های متفاوتی از سلاح کمری و مسلسل تا سلاح های انفجاری و... قرار دارند. البته به جز سلاح یک تجهیز دیگر برای بازیکن مهم است و آن هم ماسک و تعویض به موقع فیلترهای ماسک است که بازیکن باید برای تنفس در مکان هایی که استفاده از ماسک یک ضرورت می باشد، حواس اش به تعویض به موقع فیلتر باشد. پیاده روی در محیط بازی، سوار شدن بر خودرو، پاروزنی روی یک قایق و ... هم از مکانیک‌هایی هستند که بازیکن از طریق آنها محیط بازی را پیمایش می‌کند.